Premierowe kompozycje w wyjątkowych okolicznościach akustycznych. 3 czerwca w Kolonii Artystów rusza projekt Czarny Pokój. Jako pierwszej odsłuchamy kompozycji Zaumne, kolejne utwory będą prezentowane co miesiąc do końca roku.
Cel jest prosty i trudny jednocześnie: słuchanie muzyki w miejscu w którym wygłuszone są bodźce wizualne i jakiekolwiek „przeszkody”. Skomponowanych specjalnie na tę okazję utworów – nie koncertów – przez kompozytorów i kompozytorki z Polski i Europy.
– Pomysł powstał 10 lat temu, gdy odwiedziłem studio Roberta Henke w Berlinie podczas festiwalu Transmediale – opowiada Sylwester Gałuszka, pomysłodawca projektu. – Artysta prezentował instalację z systemem 16 głośników oraz specjalnie przygotowanymi nagraniami audio, których autorami byli jego studenci. Przebywanie w epicentrum dźwięku wywarło na mnie ogromne wrażenie. W Czarnym Pokoju w Gdańsku zastosowałem kilka znaczących zmian: przestrzeń jest bardziej dostosowana do odbiorcy, relaksacyjna – kotary, miękka wykładzina, sofa – no i nie ma widocznych znamion studia takich jak kable czy komputery, tak jak u Roberta Henke.
Tytułowy pokój to czarna przestrzeń, z wygłuszonymi ścianami oraz kwadrofonicznym systemem audialnym, przystosowanym tak, aby dać poczucie przebywania w dźwięku.
Słuchaczki i słuchacze po wejściu do środka będą mogli poczuć się jakby lewitowali, a słuchaniu muzyki w systemie kwadrofonicznym będzie towarzyszyć poczucie nieskończoności przestrzeni. Po zamknięciu drzwi, nie będzie wiadomo, gdzie znajdują się ściany, sufit i podłoga.
Kulturowych nawiązań do idei miejsca jest sporo. Z jednej strony “Czarny kwadrat na białym tle” Kazimierza Malewicza, bo przestrzeń odsłuchu zbudowana będzie na podstawie kwadratu o boku 4 metrów. Z drugiej Studio Eksperymentalne Polskiego Radia działające od 1957 do 2004 zwane właśnie “czarnym pokojem”. To w nim powstawały utwory muzyki elektronicznej i użytkowej, a odkrywane od lat archiwa z tego miejsca cieszą cię niezwykłą estymą słuchaczy muzyki eksperymentalnej.
Gałuszka do projektu zaprosił 6 artystek i 6 artystów, którzy nie muszą być obecni podczas premiery, co odróżnia projekt od wydarzeń koncertowych. Każdy pracuje w swoim studio we własnym tempie i przesyła gotowy utwór. Co miesiąc usłyszymy dwie nowe kompozycje: od słuchowisk, audycji radiowych, kończąc na takich gatunkach jak nagrania terenowe czy kompozycje muzyki klasycznej oraz techno, drone, noise, ambient.
– Nie narzucam tematów, nie ingeruję w dzieło, pozostawiam całkowitą dowolność – wyjaśnia Gałuszka. – Wybór kompozytorek i kompozytorów polegał na przedstawieniu szerokiego wachlarza stylistyki dźwiękowej. Z każdym rozmawiałem osobiście, opowiadając o idei Czarnego Pokoju. Jedyna sugestia odnosi się do długości utworu, zależy mi aby trwał od 15 do 30 minut.
Cykl 3 czerwca zainauguruje Zaumne – poznański artysta dźwiękowy, który bada internet i uczuciową stronę muzyki elektronicznej, wykorzystując sample wokali i dźwięki wywołujące zjawisko ASMR. W ubiegłym roku nakładem wytwórni Mondoj ukazał się jego album „Élévation”, na którym szeptane wersy z „Kwiatów Zła” Baudelaire’a splatają się z minimalistycznymi melodiami inagraniami terenowymi.
Podczas kolejnych wieczorów usłyszymy utwory m.in. Oskara Jakoba Tomali, Martyny Basty, Antoniny Nowackiej czy Koenraada Eckera. Czarny Pokój jest projektem kameralnym i intymnym: jednorazowo w środku mogą przebywać 4 osoby, ale kurator sugeruje, że efekt będzie najlepszy, gdy wejdzie się tam samemu.
– Obecnie wszyscy jesteśmy przebodźcowani i doświadczamy życia, które jest tak szybkie jak wszystkim nam znane i powszechne scrollowanie – tłumaczy kurator. – Bodźcem do stworzenia właśnie takiej przestrzeni i przeobrażenia galerii – białej sześcianu w czarny pokój, jest chęć spowolnienia.
Czarny Pokój – program:
Czerwiec: Zaumne (3.06) i Oskar Jakob Tomala (24.06)
Lipiec: Martyna Basta (8.07) i Bartosz Borzeszkowski (22.07)
Sierpień: Antonina Nowacka (5.08) i Koenraad Ecker (19.08)
Wrzesień: Katarzyna Podpora / Max Kohyt (1.09) i Gerard Lebik (16.09)
Październik: Bartosz Zaskórski (7.10) i Aleksandra Słyż (21.10)
Listopad: Mike Majkowski (4.11) i Robert Curgenven (18.11)
Start: godz. 19.00. Projekt dofinansowano ze środków Miasta Gdańska. Podczas premiery obowiązuje darmowa rezerwacja miejsc na portalu https://app.evenea.pl/event/01czp
Nowe idzie od morza jest patronem medialnym cyklu.
